Unijne uproszczenia czyli WHT FASTER

W naszym ostatnim wpisie rozważaliśmy czy zawsze warto składać wniosek o opinię o stosowaniu preferencji (link tutaj), która pozwala na niestosowanie mechanizmu zwrotu (pay and refund) wobec wybranych transgranicznych płatności pasywnych na rzecz podmiotów powiązanych przekraczających 2 mln PLN rocznie.

Natomiast w dzisiejszym wpisie nieco przybliżmy trwające na szczeblu Unii Europejskiej prace nad uproszczeniami w zakresie procedur zwrotu podatku u źródła (WHT) oraz bezpośredniego stosowania zwolnień u źródła na moment wypłaty (mechanizm relief at source) wśród państw członkowskich.

Preferencje w WHT raz jeszcze

Zasadniczo skorzystanie z preferencyjnego opodatkowania w WHT polegającego na zastosowaniu zwolnienia lub obniżonej stawki w państwie źródła wypłaty należności odbywa się na dwa sposoby – w zależności od przyjętego rozwiązania w danym państwie.

W pierwszym rozwiązaniu preferencja w WHT może być stosowana już na moment wypłaty świadczenia (relief at source) tzn. płatnik przy wypłacie albo w ogóle nie pobiera WHT albo potrąca podatek, ale w niższej stawce.

Natomiast w drugim modelu występuje obowiązek poboru WHT przez płatnika według podstawowej stawki, która ma zastosowanie w państwie źródła, a następnie dokonywany jest zwrot nadpłaconego podatku (tax refund).

W związku z tym,  zdarza się, że płatnicy są niejako zmuszeni do pobrania i wpłacenia podatku od wypłat na rzecz zagranicznego podmiotu , a dopiero później nadpłacony podatek usiłuje się odzyskać.

W Polsce wymaga to nie tylko zebrania obszernej dokumentacji przed wystąpieniem z wnioskiem o zwrot, ale też uzbrojenia się w cierpliwość po jego złożeniu. Przewidziany bowiem w przepisach 6 miesięczny termin na zwrot WHT, w praktyce okazuje się być minimalnym okresem oczekiwania, a to z kolei wpływa negatywnie na płynność finansową podmiotu, który poniósł ekonomiczny ciężar WHT.

Z podobnymi problemami borykają się inwestorzy w innych państwach członkowskich, co zdaje się zauważać Komisja Europejska, która podjęła inicjatywę wprowadzenia zmian mających na celu przede wszystkim uproszczenie oraz przyspieszenie procedur zwrotu podatku u źródła w państwach członkowskich, tak aby ułatwić transgraniczne inwestycje

Unijny E-certyfikat

Pierwszym z rozwiązań, które zakłada projekt tzw. Dyrektywy FASTER (“Faster and Safer Relief of Excess Withholding Taxes”) jest wprowadzenie ujednoliconego, elektronicznego certyfikatu rezydencji we wszystkich państwach członkowskich. Co do zasady, taki e-certyfikat miałby być wydawany w zautomatyzowany sposób na wniosek podatnika, uznawanego za rezydenta podatkowego danego państwa w ciągu jednego dnia roboczego od złożenia wniosku (przy czym możliwe są zmiany w tym zakresie) *. A jego ważność obejmowałaby, co najmniej rok kalendarzowy, w którym podatnik wystąpił o jego wydanie.

Niewątpliwą zaletą wprowadzenia e-certyfikatu byłoby umożliwienie podatnikom posługiwania się jednym certyfikatem rezydencji przy wielu zwrotach WHT w różnych państwach członkowskich. Obecnie bowiem podatnicy w wielu przypadkach muszą wielokrotnie występować w ciągu roku o wydanie certyfikatu rezydencji.

Rozwiązania

Wśród rozwiązań zawartych w projekcie Dyrektywy FASTER znalazły się także dwa systemy ulg w podatku u źródła, z których jeden z nich musi zostać obowiązkowo wdrożony przez państwa członkowskie. Przy czym istnieje też możliwość wprowadzenia obydwu.

Warto od razu zaznaczyć, że obydwa systemy będą miały zastosowanie wyłącznie do wypłacanych (i) dywidend z tytułu posiadania publicznie notowanych akcji, oraz (ii) odsetek od obligacji dopuszczonych do obrotu na rynku regulowanym na rzecz inwestorów, których rachunki prowadzone są przez tzw. Certyfikowanych Pośredników Finansowych tj. określonych instytucji finansowych wpisanych do specjalnego rejestru prowadzonego przez dane państwo członkowskie.

Pierwszy z systemów, dotyczący zwolnienia u źródła, opierałby się na zastosowaniu preferencyjnej stawki lub zwolnienia w momencie wypłaty dywidendy lub odsetek przez płatnika na żądanie Certyfikowanego Pośrednika Finansowego, który przekazywałby informację nt. rezydencji inwestora oraz preferencji WHT, która powinna być stosowana do danej płatności.

Z kolei drugi to tzw. szybka procedura zwrotu, zgodnie z którą Certyfikowany Pośrednik Finansowy występowałby w imieniu inwestora do organu podatkowego o zwrot nadpłaconego podatku u źródła.

Wniosek z wraz z wymaganą dokumentacją musiałby być złożony nie później niż w ciągu 25 dni od dnia wypłaty dywidendy / odsetek. Organ podatkowy byłby zobowiązany do dokonania zwrotu nadpłaconego podatku w terminie 25 dni od dnia złożenia wniosku (lub ewentualnie wypełnienia obowiązków raportowania przez Certyfikowanego Pośrednika Finansowego).

Certyfikowany Pośrednik Finansowy, aby móc ubiegać się o jedną z w/w ulg, musi dokonać weryfikacji możliwości zastosowanie zwolnienia lub obniżonej stawki WHT w stosunku do inwestora, a w tym także pozyskać od inwestora oświadczenie, że jest on rzeczywistym beneficjentem odsetek lub dywidendy.

Zakłada się, że powyższe regulacje miałyby zostać zaimplementowane przez państwa członkowskie UE do końca 2028 roku.

* W dniu 28.02.2024 Parlament Europejski wprowadził poprawkę zakładającą wydłużenie wydania e-certyfikatu do 3 dni roboczych.