Przepisy obowiązujące od 2022 r. przewidują wyjątek od konieczności rozliczenia podatku u źródła według stawki krajowej (19% lub 20%) od płatności pasywnych na rzecz podmiotów powiązanych m.in. w przypadku uzyskania opinii o stosowaniu preferencji.

Zgodnie z procedurą, polska spółka wypłacająca należności lub ich zagraniczny odbiorca może wystąpić z wnioskiem o wydanie opinii potwierdzającej, że w danym przypadku możliwe jest zastosowanie zwolnienia z podatku u źródła lub obniżonej stawki wynikającej z umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania (UPO) i – przez 36 miesięcy, bo tyle wynosi okres ważności opinii – nie ma konieczności stosowania procedury pay and refund.

We wniosku należy wykazać spełnienie wszystkich warunków dla zastosowania zwolnienia lub obniżonej stawki podatku. Należy się liczyć z tym, że organ będzie bardzo wnikliwie analizować w szczególności warunki dotyczące podlegania opodatkowaniu, prowadzenia rzeczywistej działalności gospodarczej czy rzeczywistego właściciela należności. Składając wniosek nie możemy zakładać, że rozstrzygniecie zostanie wydane w ustawowym terminie 6 miesięcy – w praktyce, z uwagi na szczegółowe pytania w wezwaniach przysyłanych przez organ po złożeniu wniosku, w szczególności w przypadku podmiotów holdingowych, bezpieczniej jest założyć, że czas oczekiwania wyniesie nawet do roku. Również planując wypłaty dywidend lub odsetek.

Czy zatem wystąpienie z wnioskiem o wydanie opinii o stosowaniu preferencji to zawsze dobry pomysł, pozwalający na optymalizację cash flow (z uwagi na brak konieczności zapłaty podatku wg wyższej stawki i wnioskowania o zwrot)?

Biorąc pod uwagę dotychczasową praktykę zarówno na poziomie właściwego organu podatkowego, jak i sądów administracyjnych, w tym szczególnie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie, należałoby uznać, że w przypadku niektórych rodzajów podmiotów warto sprawę dobrze przemyśleć i gruntownie się przygotować do postępowania.

Doświadczenie pokazuje, że w przypadku podmiotów prowadzących działalność holdingową, działających w złożonych międzynarodowych strukturach, urząd może być wyjątkowo podejrzliwy (że struktura została utworzona wyłącznie w celu optymalizacji podatkowej, uzyskania korzyści, nawet jeśli nie w podatku u źródła). Zdarzają się też przypadki wyciągania (zbyt) daleko idących wniosków np. ze struktury finansowania. Badane są okoliczności i moment powstania poszczególnych podmiotów. Wyjątkowo surowo traktowane są struktury powstałe na bazie dawnych struktur uznawanych za służące optymalizacji. Ponadto, lubelski urząd rozszerzająco interpretuje warunek braku korzystania ze zwolnienia z opodatkowania całości dochodów.

Z tego powodu, w podobnych przypadkach należy zachować szczególną ostrożność i upewnić się, że będziemy w stanie przedstawić właściwą dokumentację w odpowiedzi na wezwania organu. Często jeśli organy podatkowe stosują nieuzasadnione, nazbyt rygorystyczne podejście, możemy liczyć na wygraną przed sądem administracyjnym. W tym przypadku, należy jednak mieć na względzie wyjątkowo profiskalną linię orzeczniczą WSA w Lublinie w sprawach dotyczących odmowy wydania opinii o stosowaniu preferencji (z dostępnych danych wynika, że sąd ten co do zasady oddala skargi podatników na takie rozstrzygnięcia) – np. wyroki z 4 listopada 2022 r., z 30 listopada 2022 r. czy z 5 kwietnia 2023 r.

Przykładowo, w tym ostatnim wyroku sąd wskazał, że art. 22 ust. 4 pkt 4 ustawy o CIT (uzależniający możliwość zastosowania zwolnienia z opodatkowania podatkiem u źródła dywidendy od niekorzystania przed odbiorcę ze zwolnienia z opodatkowania od całości dochodów w państwie rezydencji) należy rozumieć w ten sposób, że niekorzystanie przez spółkę uzyskującą dochody (przychody) z dywidend ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na źródło ich osiągania – dotyczy zarówno zwolnienia podmiotowego z opodatkowania podatkiem dochodowym, jak również zwolnienia przedmiotowego – w zakresie dochodów z tytułu otrzymanych dywidend (otrzymane dywidendy podlegają zwolnieniu również w Polsce na zasadach przewidzianych w art. 20 ust. 3 ustawy o CIT).

Na tym etapie pozostaje nam jedynie liczyć na uchylenie błędnych rozstrzygnięć przez Naczelny Sąd Administracyjny.

A strategię dotyczącą rozliczeń w podatku u źródła warto opracować biorąc pod uwagę dotychczasową praktykę i ze wsparciem doświadczonego doradcy.

O tym jak Quidea pomaga w zmaganiach z podatkiem u źródła można przeczytać tutaj.