Rozwiązania chmurowe, a podatek u źródła (WHT)

W ostatnim wpisie (link tutaj) omówiliśmy kwestie wyboru odpowiedniej podstawy, na której oprzeć wniosek o zwrot nadpłaconego WHT, bądź o wydanie opinii o stosowaniu preferencji.

Dziś, kontynuując naszą serię poświęconą tematyce podatku u źródła, przyjrzymy się problemom, jakie niosą za sobą zagraniczne płatności związane z dostępem do tzw. chmury.

Obecnie bowiem korzystanie z rozwiązań opartych o chmurę staje się coraz bardziej powszechne wśród polskich firm, a w niektórych branżach jest wręcz standardem. Jednak, wraz z upowszechnieniem się rozwiązań chmurowych, za które polskie podmioty często dokonują płatności na rzecz zagranicznych dostawców, pojawiło się też wiele wątpliwości na tle podatku u źródła.

Punkt wyjścia

Wydaje się, że punktem wyjścia, dla ustalenia ewentualnych obowiązków związanych z poborem podatku u źródła od płatności za rozwiązania chmurowe, powinno być określenie z jakim charakterem usługi chmurowej związane są te płatności. A mianowicie, czy płatności dotyczą chmury, która (i) umożliwia przetwarzanie danych, (ii) daje dostęp do korzystania z aplikacji (tj. Software as a Service), czy też chmury rozumianej, jako (iii) przestrzeni przeznaczonej do przechowywania i udostępniania danych.

Chmura obliczeniowa

Pierwszy przypadek, kiedy to chmura umożliwia przetwarzanie danych, został przewidziany wprost w przepisach. Otóż, zgodnie z art. 21 ustawy o CIT podatkiem u źródła objęte są m.in. przychody uzyskiwane przez nierezydentów z tytułu świadczeń przetwarzania danych i świadczeń o podobnym charakterze.

Przy czym jak potwierdził Dyrektor KIS w interpretacji z 10 stycznia 2018 r., nr 0111-KDIB1-2.4010.452.2017.1.BG, dla kwalifikacji usługi chmury internetowej, jako służącej do przetwarzania danych, należy wykazać jej obliczeniowy charakter polegający na przetwarzaniu danych w chmurze np. analiz czy służących pozyskaniu przetworzonych za jej pośrednictwem informacji.

Wobec czego, uważamy, że nie powinno się automatycznie zrównywać usługi przetwarzania danych przy pomocy chmury, z możliwością korzystania z oprogramowania za jej pośrednictwem, jak też z dostępem, umożliwiającym przechowywanie danych.

 Software as a service (SaaS)

Z kolei w przypadku, nabywania usług typu SaaS, polegających na zapewnieniu dostępu do oprogramowania umieszczonego w chmurze bez potrzeby jego instalacji, jeszcze do niedawna organy podatkowe prezentowały jednolite, korzystne dla podatników stanowisko, wskazując, że zagraniczne płatności za w/w usługi nie są objęte podatkiem u źródła (przykładowo interpretacja ind. z 11 sierpnia 2021, nr 0111-KDIB2-1.4010.202.2021.1.AP czy z 20 maja 2022 r., nr 0111-KDIB1-2.4010.74.2022.2.MZA).

Jednak w 2022 roku pojawiły się (incydentalne) negatywne interpretacje indywidualne dla podatników. Przykładowo w interpretacji z 6 września 2022 r., nr 0111-KDIB1-3.4010.413.2022.1.PC, organ podatkowy stwierdził, iż m.in. płatności za usługi SaaS, należy zaliczyć do wynagrodzenia za korzystanie z  urządzeń przemysłowych, handlowych lub naukowych w rozumieniu art. 21 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT, gdyż infrastruktura informatyczna zarówno w wymiarze fizycznym, jak i wirtualnym stanowi mechanizm lub zespół elementów służących do wykonywania określonych czynności, tym samym należy ją traktować jako urządzenie przemysłowe. W konsekwencji, wynagrodzenie m.in. za usługi SaaS, w zakresie w jakim polegają na udostępnieniu/obejmują udostępnianie urządzenia przemysłowego, mieszczą się w zakresie art. 21 ust. 1 pkt 1 ustawy CIT.

Chmura jako magazyn danych

Niemniej jednak, najbardziej sporną kwestią jest objęcie podatkiem u źródła zagranicznych płatności za usługi chmurowe, polegające na przechowywaniu danych.

Dla organów podatkowych, płatności te niezmiennie, należy kwalifikować jako wypłatę należności za użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego – objętego WHT. Za taką kwalifikacją według organów przemawia fakt, iż chmura internetowa to rodzaj usługi, która polega na przechowywaniu danych na serwerze usługodawcy, który należy uznać za urządzenie przemysłowe.

Z powyższym podejściem konsekwentnie nie zgadzają się sądy administracyjne, co w ostatnim czasie ponownie zostało potwierdzone przez Naczelny Sąd Administracyjny. W wyrokach sygn. II FSK 2382/20 oraz II FSK 2089/20 z dn. 8 marca 2023 r., NSA stwierdził, że: „serwer komputerowy sam w sobie nie może być uważany za urządzenie przemysłowe, jeżeli nie spełnia funkcji przemysłowych, czyli nie jest powiązany z jakimkolwiek urządzeniem przemysłowym, biorącym udział w procesie produkcji.

Ponadto NSA w w/w wyrokach podzielił dotychczas wypracowane stanowisko dotyczące płatności z tytułu korzystania ze sprzętu komputerowego, zgodnie z którym opłaty te można uznać za należność za użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego, wówczas gdy płatność ta ma miejsce w związku z wynajęciem (dzierżawą, leasingiem) sprzętu, a nie ze świadczeniem polegającym na udostępnieniu przestrzeni na serwerze, umożliwiającym przechowywanie na nim danych.

W związku z powyższym, warto przeanalizować konsekwencje na gruncie WHT, z jakimi będzie wiązało się wdrożenie rozwiązań chmurowych oferowanych przez zagranicznych dostawców w Państwa organizacji, tym bardziej, że często są to rozwiązania hybrydowe.

Jeżeli chcesz uzyskać więcej informacji jak możemy Ci pomóc w kontekście WHT, to zapraszamy do przejrzenia naszej zakładki podatku u źródła.