Podatnik podatku minimalnego ma prawo do pomniejszenia podstawy opodatkowania o wartość niektórych odliczeń przewidzianych w ustawie w ramach kalkulacji podatku na zasadach ogólnych. Chodzi przede wszystkim o ulgi podatkowe, z wyjątkiem tzw. ulgi na złe długi.
Ulga B+R a podatek minimalny
Przykładowo, ulga na działalność badawczo-rozwojową pozwala na pomniejszenie podstawy opodatkowania „zwykłym” CIT o tzw koszty kwalifikowane, tj. koszty uzyskania przychodów poniesione na działalność badawczo-rozwojową (odpowiednio skalkulowana część wynagrodzenia pracowników zaangażowanych w działalność badawczo-rozwojową, wydatki na nabycie materiałów i surowców bezpośrednio związanych z prowadzoną działalnością badawczo-rozwojową itd.). Wysokość odliczenia ograniczona jest uzyskanym w danym roku dochodem ze źródła innego niż zyski kapitałowe. Istnieje również możliwość odliczenia w zeznaniach za kolejnych sześć lat podatkowych.
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wydał interpretacje indywidualne korzystne dla podatników w zakresie możliwości korzystania z odliczeń z tytułu ulgi B+R na potrzeby kalkulacji podatku minimalnego. Przykładowo, w interpretacji z 17 listopada 2022 r. Dyrektor KIS potwierdził, że „w przypadku zaistnienia przesłanek do obliczenia podstawy opodatkowania podatkiem minimalnym, podatnikowi będzie przysługiwało prawo do obniżenia tej podstawy o kwotę ulgi B+R dotyczącej roku bieżącego oraz o nieodliczone jeszcze kwoty ulgi B+R z sześciu wcześniejszych lat podatkowych, łącznie do kwoty nieprzekraczającej podstawy opodatkowania podatkiem minimalnym. Kwota podstawy opodatkowania podatkiem minimalnym w danym roku podatkowym wyznacza górną granicę odliczenia przysługującego podatnikowi z tytułu ulgi B+R z roku bieżącego oraz nieodliczonej ulgi B+R z wcześniejszych lat podatkowych.”
Podejście organu wydaje się logiczną i prawidłową interpretacją przepisów dotyczących odliczeń od podstawy opodatkowania podatkiem minimalnym w związku z przepisami dotyczącymi ulgi B+R. Jest to szczególnie istotne dla przedsiębiorców, którzy prowadzą działalność badawczo-rozwojową, a jednocześnie są zagrożeni koniecznością zapłaty podatku minimalnego z uwagi np. na niską marżowość lub wykazujących straty. Co ciekawe, część z takich podmiotów – z uwagi na dotychczas niskie obciążenia CIT lub ich brak – nie uznawało wcześniej za konieczne i zasadne prowadzenia dokumentacji pozwalającej na korzystanie z ulgi badawczo-rozwojowej. Tymczasem przepisy o minimalnym podatku dochodowym mogą z pewnością stanowić uzasadnienie dla podjęcia analiz i przygotowania dokumentacji, która pozwoli na skorzystanie z odliczeń.
Działalność strefowa
Kolejne przewidziane w przepisach odliczenie od podstawy opodatkowania podatkiem minimalnym dotyczy przychodów uwzględnianych w obliczeniu dochodu objętego tzw. zwolnieniami strefowymi, czyli przewidzianymi dla inwestorów, którzy uzyskali uzyskują przychody z realizacji inwestycji określonej w decyzji o wsparciu i na wskazanym tam terenie (wcześniej w zezwoleniu strefowym).
Przychody nieuwzględniane w kalkulacji rentowności
Dodatkowo, przepisy pozwalają na odliczenie od podstawy opodatkowania także przychodów, które nie są uwzględniane w kalkulacji rentowności lub straty na potrzeby ustalenia czy dany podatnik podlega podatkowi minimalnemu. Wydaje się to logiczną konsekwencją wprowadzenia dość obszernego katalogu wyłączeń przychodów i kosztów uzyskania przychodów z tej kalkulacji. Przykładowo, zgodnie ze wzorem na kalkulację rentowności, nie uwzględnia się w niej zaliczonej odpowiednio do przychodów lub kosztów uzyskania przychodów kwoty podatku akcyzowego zawartego w cenie wyrobów akcyzowych kupowanych i sprzedanych przez podatnika dokonującego obrotu tymi wyrobami. Możliwość odliczenia przychodów w części odpowiadającej akcyzie zawartej w cenie sprzedaży towarów pozwala na doprowadzenie podstawy opodatkowania do kwoty odpowiadającej realnym przychodom spółki (przynajmniej w omawianej części).
Konieczność przeprowadzenia oceny
Wskazane powyżej mechanizmy odliczeń od podstawy opodatkowania minimalnym podatkiem dochodowym po raz kolejny dowodzą, że mimo, że w praktyce prawdopodobnie niewielu podatników zapłaci ten podatek, to dojście do tej konkluzji wymaga przeprowadzenia niewspółmiernie do celu skomplikowanych kalkulacji.
Agnieszka Wnuk, doradczyni podatkowa, partnerka w QUIDEA